podo ver que o libro ten unha intención positiva, mais sinto que non consegue dar a súa mensaxe dunha forma efectiva.

o primeiro é que lle faltan páxinas. creo que, coa trama e cos personaxes que presenta, podería ter sido un libro deses que impactan, denunciando situacións máis comúns do que parecen cun elenco carismático. sería interesante ver máis do día a día dos que forman parte do Grupo, ademais de ver como se relacionan entre eles nas seguintes sesións e/ou fóra delas. o libro podería ter finalizado cando rematasen o proxecto grupal. creo que, da forma na que está estruturado o libro, dá a sensación de que esta é máis a historia de Sandra ca dos demais. isto en si mesmo non é malo, pero creo que fai que todo o relacionado coa mensaxe se sinta máis superficial.

xusto ese é o meu seguinte punto: a superficialidade. entendo que temos personaxes con problemáticas diversas, pero creo que xustamente por iso metelo todo nun libro de 120 páxinas non é a mellor forma de tratar eses temas. supoño que, para alguén que non pensa moito en realidades alleas á súa, este pode ser un bo exercicio de empatía, pero creo que non chega a humanizar como debería aos personaxes. realmente a única que se sente viva é Runa, o cal ten sentido porque é quen máis interactúa con Sandra dos cinco. o resto, por moito que teñan algún hobby ou algún trazo propio, síntense como monicreques da autora para chegar ao punto onde quere chegar. nótase que hai un potencial para máis se o libro foise máis longo, pero como non o é...

e xustamente iso contradí unha das mensaxes máis importantes do libro: que as persoas non se definen polos seus traumas nin por só unha parte da súa identidade. que somos seres complexos, moito máis do que alguén pode intuír cunha simple ollada. porén, por moito que os personaxes falen, as súas voces síntense incompletas.

isto pode verse incluso nunha das novas das que falan nun tramo do libro. falan dun surfista cun glaucoma que quedou cego, mais seguiu competindo e tivo un ouro nunha competición mundial de surf para cegos. a forma na que se fala disto síntese como inspiration porn. é bonito que o señor decidise seguir competindo e que soubese que a súa discapacidade non o fai inferior, mais é un cego gañando unha competición para persoas cegas. non é o acontecemento do século, porque se non fose el sería outro cego. nin sequera hai algún fragmento na noticia na que teña voz, na que poda falar das posibles dificultades de facer surf con esa discapacidade. o mesmo mozo que falou da noticia dixo que lle parecera "inspiradora". non vou facer aquí unha redacción sobre o que é o inspiration porn e como afecta ás persoas discapacitadas, mais esta sección do libro ségueo de manual.

isto pode ser un pet peeve meu, mais odio cando se representa a alguén falando un idioma que non fala ben sempre con infinitivos. Amina é marroquí e non sabe falar moi ben galego. ata aí todo ben, o problema é que a súa forma de falar síntese pouco traballada. a forma de comunicarse dunha persoa nun idioma que non domina depende da lingua que estea a falar e as que xa coñece. pódese cambiar a persoa ou os tempos verbais (realmente iso é máis común que o infinitivo), cambiar o xénero dunha palabra, formar o feminino ou o plural de forma incorrecta, cambiar a orde gramatical das oracións, utilizar termos con significados semellantes en contextos que non concordan co seu uso polas persoas nativas do idioma... hai moitas formas de facelo e sinto que este libro foi pola máis simple.

ademais, non é especialmente difícil documentarse disto. quizais non hai moito sobre o tema en galego, pero seguro que hai artigos e vídeos sobre os erros máis comúns dos falantes de árabe en portugués e en castelán. eses erros son facilmente extrapolables ao galego.

por último, non podo non queixarme do estilo da escrita. o uso dos puntos suspensivos é abusivo. entendo que hai moitos diálogos e na vida real as conversas non seguen tanta orde como ao seren plasmadas por escrito, pero había casos de puntos suspensivos en oracións que na vida real rematarían cunha pausa seca. este pode ser outro pet peeve, mais despois de ler os libros da SJM e ver tantos puntos suspensivos, non podo non mencionalo se o atopo noutras obras.

tamén hai algunhas interaccións e descricións pouco naturais. sigo sen saber que clase de obra fixo Runa porque NON SE DESCRIBE.

aínda así, non todo neste libro é ruín. gostei de Runa e do pouco que puiden ver do resto. tamén gostei de que foi relativamente lixeiro de ler. a representación queer normalizada tamén está ben. supoño que é unha lectura aceptable de instituto se queres dar algo para debate e que seguramente nin os que len moito van poder rematar. eu quedei fríe ou quente de raiba polo potencial mal aproveitado.